Bankacılık sektörü yeniden döviz pozisyonu açığı vermeye başladı. Bu kez kamu bankalarında olduğu gibi özel bankalarda da döviz sıkıntısı yaşanıyor.
Bankacılık sektöründe kamu mevduat bankaları tarafından verilen döviz pozisyonundaki net açık, son haftalarda yerli özel ve yabancı mevduat bankalarında da yaşandı. BPhoenix Düzenleme ve Denetleme Kurumu haftalık verilerine göre 13 Ocak 2023 tarihinde bankacılık sektörü 6 Kasım 2020 tarihinden bu yana ilk kez net döviz pozisyonu açığı vermiş ve 17 Şubat itibarıyla döviz pozisyonu 1,5 milyar dolar açık
Yurt içi özel bankalar en son 26 Ocak 2018 tarihinde sona eren haftada net döviz pozisyonu açıklarken, 17 Şubat itibarıyla yarım milyon dolar net döviz pozisyonu açığı veriyor. Yabancı mevduat bankaları da 5 Eylül 2018 tarihinde sona eren haftadan bu yana ilk kez döviz pozisyonlarında net düşüş yaşıyor.
BDDK haftalık verileri, bankacılık sektörünün 11 Kasım 2022 tarihinde sona eren haftada 5,1 milyar dolar net döviz pozisyonu fazlası verdiğini gösteriyor. Aynı tarihte kamu mevduat bankaları 43,2 milyon dolar, yerli özel bankalar ise 43,2 milyon dolar net döviz pozisyonu fazlası verdi. 2,3 milyar dolar net döviz pozisyonu fazlası, yabancı mevduat bankaları ise 2,5 milyar dolar net döviz pozisyonu fazlası verdi. Bu tarihten sonra gerek sektörde gerekse yerli, özel ve yabancı mevduat bankalarında net döviz pozisyonu fazlası gerilemeye başlamıştır.
10 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanan BDDK kararı ile bankaların net döviz pozisyonunun özkaynakları içindeki payına ilişkin üst sınır yüzde 20’den yüzde 5’e düşürüldü. Ancak bu tarihten önce bile bankalar döviz pozisyonlarını düşürmeye başlamıştır. 13 Ocak haftası itibarıyla bankacılık sektörünün net döviz pozisyonu açığı 691 milyon dolar, kamu mevduat bankalarında 862,3 milyon dolar, yerli özel mevduat bankalarında 113,2 milyon dolar oldu. O zamanlar, yabancı mevduat bankalarının hala 283.8 milyon dolarlık net döviz pozisyonu fazlası vardı.
5 milyar $ fazladan 1,5 milyar $ açık
3 Şubat’ta sona eren haftadan itibaren tüm sektör döviz pozisyonunda net açık vermeye başladı. Bankacılık sektörünün toplam net döviz açık pozisyonu 952,9 milyon dolara, kamu mevduat bankaları 630,5 milyon dolara, yerli özel mevduat bankaları 113,2 milyon dolara ve yabancı mevduat bankaları 293,8 milyon dolara ulaştı. Takip eden haftalarda hem mevduat bankaları hem de sektör net döviz pozisyonu açığı vermeye devam etti.
17 Şubat tarihinde sona eren haftada bankacılık sektörünün net döviz pozisyonu açığı, kamu mevduat bankalarında 963,3 milyon dolar, yerli özel mevduat bankalarında 495,3 milyon dolar ve yabancı mevduat bankalarında 72,2 milyon dolar olmak üzere 1 milyar 510 milyon dolar olarak hesaplandı. Böylece 5 Kasım’da 5 milyar doları aşan net döviz fazlası veren sektör, 1,5 milyar dolarlık net döviz pozisyonu açığına dönüştü.
Bankacılık sektöründeki kaynaklar, bankaların döviz varlıklarını azalttıklarını, hem iç hem de dış varlıkların azalması nedeniyle döviz pozisyonunda net açığa ulaşıldığını bildirdi.
Bankacılık sektöründen kaynaklar, bu düşüşte BDDK’nın yaptığı oran değişikliğinin de etkili olabileceğini kaydederek, döviz satışı gerçekleştiğine işaret etti. Banka kaynakları, yerli özel ve yabancı mevduat bankalarının açık pozisyona geçmesinin dikkat çekici olduğunu belirterek, döviz kurundaki yatay hareketin kendisinin ve ayrıca uzun döviz pozisyonuna sahip bankaların satışları tetiklemiş olabileceğine dikkat çekti.
Ekonomi/Şebnem Turhan
Umarız ilginizi çekebilecek güzel bir içerik sunabilmişizdir.